MARILYNN ROBINSON „DARWINISM” (wstęp do eseju niemaszynowo pisany)

Za radą mojej żony wracam do pisania ręcznego. Znalazłem esej, który jest dobrym tego pisania wzorem i z doskonałej wytwórni. Autorką jest powieściopisarka z pierwszej amerykańskiej ligi, „twórczyni” powieści „Gilead”, murowanej kandydatki do statusu „The Great American Novel”. Okazuje się, że ta kobieta równie pewnie czuje się w filozofii. Po równie przekonujący przykład trzeba by chyba sięgnąć do Iris Murdoch.

Najpierw ogólnie o darwinizmie, jeszcze ode mnie. Teoria Darwina składa się z dwóch części. 1) Człowiek pochodzi od małpy, 2) Istnieje naukowy mechanizm który do tego doprowadził, zwany „survival of the fittest”.

Tezę 1) zaakceptowało wielu chrześcijan, w tym mój ksiądz, który uczył mnie religii, tylko on jeszcze pytał, kto stworzył małpę. Teza 2) chyba mało ludzi obchodzi. Pewnie gdyby ją rozumieli, toby doszli do przekonania, że to jest tautologia. Bo kto to jest najbardziej przystosowany. Ten kto przetrwał. A kto przetrwał, ten co jest najbardziej przystosowany. Nie ma ogólnego kryterium przystosowania, jeśli zdamy sobie sprawę, że przetrwały organizmy duże i małe. Nie da się tego argumenty wyśmiać, bo głosił go Popper. Ale tak jak przed nim Galileusz w innej sprawie, musiał się wycofać.

Czuję, że zaraz zacznę pisać o sobie, więc oddam głos maszynie do streszczania. Dlaczego chcę oddać głos Robinson zamiast pisać swoimi słowami. Nie będę tego ukrywał. Myśli myślami, ale zawsze warto powołać się na autorytet. Dla odróżnienia swoich myśli od Robinson zmieniam język.

Dwa streszczenia. Krótkie i dłuższe. Oryginalny esej bez trudu można znaleźć w necie, ale lepiej autorce zapłacić. To noblowski materiał.

STRESZCZENIE 1

"Darwinism" is an essay by Marilynne Robinson that critiques the popular understanding and application of Charles Darwin's theory of evolution. Robinson argues that Darwinism has been misused and distorted in both scientific and cultural contexts. She asserts that it has been used to justify social hierarchies, racism, and aggressive competition, while also obscuring the full complexity of the natural world.

Robinson emphasizes that Darwin's theory is often oversimplified, and that this reductionism has led to the mistaken belief that "survival of the fittest" is the only driving force behind evolution. She contends that this interpretation overlooks other important factors, such as cooperation and symbiosis, which play a significant role in the evolutionary process.

Ultimately, Robinson calls for a more nuanced understanding of Darwin's work and the need to separate it from the problematic social and political ideologies that have become associated with it. She believes that acknowledging the limitations of Darwinism and recognizing the complex reality of the natural world can help pave the way for a more compassionate and informed society.

STRESZCZENIE 2

In Marilynne Robinson's essay "Darwinism," she presents a series of thoughts that critique the popular understanding and application of Charles Darwin's theory of evolution. The sequence of thoughts in the essay can be summarized as follows:

Introduction: Robinson introduces the topic of Darwinism and its impact on various aspects of society, including science, religion, and ethics.

1. Oversimplification of Darwin's theory: Robinson argues that Darwin's theory has been oversimplified, leading to a reductionist interpretation that focuses primarily on "survival of the fittest" and competition.

2. Darwinism as a tautology: Robinson points out that this oversimplified version of Darwinism can be seen as a tautology, meaning it is a circular argument that doesn't provide any new or useful information. By stating that "survival of the fittest" is the driving force behind evolution, the theory seems to say that the fittest organisms survive simply because they are the fittest.

3. Misuse of Darwinism: Robinson discusses how this oversimplified version of Darwinism has been misused to justify social hierarchies, racism, and aggressive competition. She believes that this interpretation has had a profound impact on society and our understanding of the natural world.

4. Polemic with Daniel Dennett: Robinson engages in a polemic with philosopher Daniel Dennett, who is a strong advocate of a materialist and reductionist interpretation of Darwin's theory. She criticizes Dennett's views for being overly deterministic and for neglecting the complexity of the natural world.

5. Importance of cooperation and symbiosis: Robinson emphasizes that cooperation and symbiosis are significant aspects of the evolutionary process that are often overlooked in favor of the "survival of the fittest" narrative. She argues that focusing solely on competition and aggression is a distortion of the true nature of evolution.

Conclusion: Robinson calls for a more nuanced understanding of Darwin's work and the need to separate it from the problematic social and political ideologies that have become associated with it. By acknowledging the limitations of Darwinism and recognizing the complex reality of the natural world, we can create a more compassionate and informed society.